خورشید گرفتگی امروز را چگونه تماشا کنیم؟
امروز (هشتم آوریل/ ۲۰ فروردین) خورشید گرفتگی کاملی در سراسر آمریکای شمالی از مکزیک گرفته تا ۱۵ ایالت ایالات متحده و تا کانادا را فرا خواهد گرفت. برای بینندگان داخل مسیر این گرفتگی، ماه به طور کامل خورشید را میپوشاند، آسمان را تاریک میکند و جو بیرونی پنهان ستاره ما را آشکار میکند اما در ایران چگونه میتوان با این پدیده همراه شد؟
به گزارش ایسنا، لازم به ذکر است که این خورشیدگرفتگی در ایران به طور مستقیم قابل رویت نیست اما نگران نباشید اگر علاقهمند به تماشای این رویداد هستید هنوز هم راههایی برای تماشای غیر مستقیم آن وجود دارد.
پیش از اینکه به راههای غیر مستقیم تماشای خورشید گرفتگی از ایران بپردازیم باید بدانید که کسوف کامل زمانی اتفاق میافتد که ماه مستقیما از بین خورشید و زمین عبور کند و بر سیاره ما سایه بیاندازد. در چنین حالتی ماه تقریبا به اندازه خورشید ما به نظر میرسد و برای کسانی که شاهد این رویداد هستند، قرص مرئی خورشید را کاملا میپوشاند.
کسانی که در مسیر وقوع کسوف قرار دارند، خورشید گرفتگی کامل را خواهند دید. افرادی که خارج از مسیر آن هستند، همچنان ممکن است خورشید گرفتگی جزئی را ببینند که در آن ماه تنها بخشی از صورت خورشید را مسدود میکند.
در طی یک خورشید گرفتگی کامل، آسمان مانند سپیده دم یا غروب تاریک میشود و چندین مرحله برای تماشاگران آسمان وجود دارد که میتوانند پیشبینی کنند.
ماه به طور ناگهانی بین زمین و خورشید ظاهر نمیشود. این رویداد با یک گرفتگی جزئی آغاز میشود که در آن به نظر میرسد ماه در حال پوشاندن بخشی از خورشید است و در این حالت خورشید شبیه یک هلال دیده میشود. به گفته ناسا، بسته به مکانی که در آن قرار دارید، ماه گرفتگی جزئی میتواند بین ۷۰ تا ۸۰ دقیقه به طول بیانجامد.
هنگامی که ماه شروع به عبور از مقابل خورشید میکند، پرتوهای ستاره ما در اطراف آن شروع به تابیدن میکنند و قطرات درخشانی از نور را در اطراف ماه در پدیدهای به نام «حلقه الماس» ایجاد میکنند.
با نزدیک شدن به گرفتگی کامل، حلقههای الماس به سرعت ناپدید میشوند تا زمانی که یک نقطه نور باقی بماند و شمایل یک حلقه الماس غول پیکر درخشان را تشکیل دهد.
حلقه الماس با فرا رسیدن کسوف کامل ناپدید میشود و دیگر هیچ نشانهای از نور مستقیم خورشید وجود نخواهد داشت. ستارگان درخشان یا سیاراتی مانند زهره ممکن است در آسمان تاریک بدرخشند و با ناپدید شدن خورشید دمای هوا کاهش مییابد. تاریکی ناگهانی باعث میشود حیوانات در سکوت فرو بروند.
کروموسفر، یا بخشی از جو خورشید، ممکن است به شکل یک دایره صورتی نازک در اطراف ماه بدرخشد، در حالی که جو بیرونی داغ خورشید، یا تاج آن به رنگ نور سفید ظاهر میشود.
همانطور که ماه به حرکت خود بر روی صورت خورشید ادامه میدهد، حلقه الماس و خورشید گرفتگی جزئی بار دیگر در سمت مقابل ظاهر میشوند تا زمانی که خورشید به طور کامل دوباره دیده شود.
خورشید گرفتگی امروز را چگونه میتوان تماشا کرد؟
خورشید گرفتگی کامل روز هشتم آوریل در بخشهایی از مکزیک، کانادا و بیش از ۱۰ ایالت ایالات متحده آمریکا قابل مشاهده خواهد بود، در حالی که انتظار میرود خورشید گرفتگی جزئی هلالی شکل در ۴۹ ایالت ظاهر شود.
اما اگر در ایران زندگی میکنید و هنوز مشتاق تماشای این شگفتی طبیعی هستید باید گفت که پخش آنلاین این رویداد میتواند راهی برای همراهی با مردم سراسر جهان در تماشای کسوف باشد.
ناسا پخش زنده این رویداد را در صفحه خود همراه با گفتگوهایی با متخصصان از ساعت یک ظهر به وقت منطقه زمانی شرقی برابر با ساعت ۲۰:۳۰ به وقت ایران آغاز میکند و پخش زنده این رویداد تا ساعت چهار بعد از ظهر به وقت منطقه زمانی شرقی معادل ۲۳:۳۰ به وقت ایران ادامه خواهد داشت.
علاوه بر این اگر همین لحظه وارد وبسایت ناسا شوید میتوانید کسوف و مناطقی از زمین که سایه ماه آنها را میپوشاند را به صورت تصویر انیمیشنی مشاهده کنید.
اگر موفق به شرکت در پخش زنده ناسا از این رویداد قابل توجه نشدید باید کمی بیشتر منتظر بمانید تا تصاویر ثبت شده از آن توسط تلسکوپهای حرفهای و مردم عادی منتشر شود. این تصاویر نیز بی شک قابل توجه خواهند بود.
از کسوف چه چیزی میتوان آموخت؟
کسوف به دانشمندان این فرصت را میدهد که خورشید و نحوه تعامل آن با زمین را به روشهای منحصر به فردی مطالعه کنند و ناسا چندین پروژه را برای تامین مالی در طول خورشید گرفتگی کامل برگزیده است.
کلی کورک(Kelly Korreck)، دانشمند برنامه در ناسا، در بیانیهای گفته است: دانشمندان مدتهاست که از خورشید گرفتگی برای اکتشافات علمی استفاده میکنند. خورشید گرفتگیها به ما کمک کردهاند تا اولین کشف هلیوم را انجام دهیم، شواهدی برای نظریه نسبیت عام به ما ارائه کردند و به ما اجازه دادند که تأثیر خورشید بر جو فوقانی زمین را بهتر درک کنیم.
یک پروژه به هواپیماهای تحقیقاتی ناسا در ارتفاع بالا برای گرفتن تصاویری از کسوف از ارتفاع ۵۰ هزار فوتی(۱۵۲۴۰ متری) از سطح زمین تکیه خواهد داشت تا جزئیاتی را که پیش از این دیده نشده بود در تاج خورشید ثبت کند. این تصاویر همچنین میتواند به دانشمندان در جستجوی سیارکهایی که به دور خورشید میچرخند کمک کند.
اپراتورهای رادیویی آماتور آزمایشی را انجام خواهند داد تا ببینند چگونه این پدیدهها نحوه حرکت امواج رادیویی را تغییر میدهند. آنها در مکانهای مختلف قدرت سیگنالهای خود و میزان پیشرفت آنها را ثبت میکنند. دانشمندان علاقهمند به ردیابی این فاصله هستند زیرا خورشید مستقیما بر اتمسفر بالای زمین یا یونوسفر تأثیر میگذارد. اما وقتی ماه جلوی خورشید را میگیرد، این میتواند تغییر کند.
دانشمندان و شهروند دانشمندان با استفاده از تلسکوپ رادیویی دره گلدستون اپل در حال برنامهریزی برای رصد فعالترین مناطق خورشید در حین عبور ماه از روی آن هستند.
نکاتی که باید در هنگام تماشای مستقیم خورشیدگرفتگی رعایت کنید
به گفته ناسا، تنها زمانی که میتوان خورشید را بدون محافظ چشم مشاهده کنید، در طول خورشید گرفتگی کامل و در لحظات کوتاهی است که ماه به طور کامل نور خورشید را مسدود میکند و هیچ نور خورشیدی قابل مشاهده نیست. در غیر این صورت، باید از عینک مخصوص خورشید گرفتگی استفاده کنید.
خورشید را میتوان با یک تلسکوپ مخصوص، دوربین شکاری مخصوص یا دوربینی که یک فیلتر خورشیدی ویژه در جلوی خود دارد نیز مشاهده کرد که مانند عینکهای خورشید گرفتگی عمل میکنند.
خیره شدن مستقیم به خورشید میتواند منجر به نابینایی یا اختلال در بینایی شود. در طول خورشید گرفتگی کامل ۲۰۱۷، یک زن جوان پس از مشاهده خورشید گرفتگی با آنچه که پزشکان معتقد بودند عینک خورشید گرفتگی مطابق با استاندارد ایمنی نبود، دچار آسیب شبکیه در هر دو چشم شد که میتواند موجب تاری دید یا نابینایی شود و این یک مشکل دائمی است و درمانی برای آن وجود ندارد.
عینک آفتابی را نمیتوان به جای عینک مخصوص خورشیدگرفتگی که ۱۰۰ هزار برابر تیرهتر و مطابق با استانداردهای بینالمللی است، استفاده کرد.